Kurumsal yaşam trendleri seviyor. Aslında hep var olan ve hepimizin varlığından haberdar olduğumuz bir durum aniden tırnak içinde bir kavram olarak karşımıza çıkıveriyor. Ya da bazı kavramlar trend haline geldiğinde diğerlerinin önüne geçmiş sayılıyorlar. Son zamanlarda sık sık duyulan artık çalışan bağlılığına değil çalışan deneyimine odaklanmak gerekiyor çıkarımı buna bir örnek olabilir. Peki ama bu iki kavram birbirlerinin yerine geçebilir mi? Aradaki fark çok net değil mi? Gelin çalışan bağlılığı ve çalışan deneyimi kavramlarına biraz daha yakından bakıp sonuca birlikte ulaşalım.
Bağlılık yaratan deneyim
En kısa tanımla çalışan deneyimi, bir çalışanın işi hakkındaki algılarının ve duygularının toplamıdır diyebiliriz. İş ilanını gördüğü andan başlayan, tüm çalışma sürecini kapsayan, ayrılma anını da içine alan tüm algı ve duyguların… Bağlılık bu duygu ve algıların geldiği en ideal noktadır. Çalışanın şirket deneyimi öylesine iyi bir noktaya taşınmıştır ki sonucu bağlılık olmuştur.
Çalışan deneyimi gerekli midir gereksiz midir tartışmaları da biraz tuhaf. Çünkü, çalışanın şirketinizle olan ilişkisine “deneyim” demeniz veya dememeniz, onun algı ve duygularının var olduğu gerçeğini değiştirmez. Bu noktada gereklilikten değil, deneyimin iyileştirilip iyileştirilmeyeceğinden söz edebiliriz.
Çalışan deneyimini iyileştirmeye yönelik çabalarınız, çalışanlarınızı önemsediğinizi kanıtlar. İyi bir çalışan deneyimi, adil ve eşitlikçi bir işe alım süreciyle başlar, sağlıklı bir oryantasyon süreci ile sürer, öğrenme ve gelişim ortamıyla, tanınma ve takdir mekanizmalarıyla güçlenir, çalışanın refahına yönelik yatırımlarınız (fiziksel, duygusal, zihinsel, finansal…) ile çalışanın bağlılık hissettiği düzeye ulaşır. Yüksek bağlılık düzeyinde bir çalışan daha verimli çalışır, sorumluluk ve inisiyatif alır, ekip arkadaşlarının deneyimlerinin iyileşmesinde de etkilidir. İşten ayrılma eğilimi düşüktür. İşten ayrılması söz konusu olduğunda da süreç her iki taraf açısından da sağlıklı yürür, ilişkiler yıpranmaz. İşten ayrılmış bağlı bir çalışan şirket için çok kıymetli bir şirket/marka sözcüsüdür.
Değerli bir çalışanın herhangi bir sebeple işten ayrılıp, sonra işine geri dönmesi ise şirketin çalışan deneyimi konusundaki başarısına örnek gösterilir. Kısaca çalışan deneyimi, ayrılık görüşmesi ile sonlanmayabilir. Sürecin sağlıklı işlemesi, iki tarafın birbirinin haklarına ve seçimlerine gösterdiği saygı ve sürdürülen iletişim -alumni faaliyetleri gibi- çalışan deneyiminin bir açıdan bakıldığında sonsuz olduğunun kanıtıdır.
Bağlılık nerede başlar?
Çalışan deneyimi ile ilgili çalışmalarınızın niteliği, çalışanlarınızın işlerine ve işyerlerine olan bağlılığını artırabilir veya azaltabilir. Çalışan deneyimi önemlidir çünkü çalışanların katılım düzeylerini yani bağlılıklarını etkileyebilir. Çalışan bağlılığı kritiktir, çünkü üretkenliği ve devir oranlarını doğrudan etkiler.
Olumlu deneyimler bağlı çalışanlar yaratır. Bağlı çalışanların olumlu deneyimleri artırmak gibi doğal bir etkileri vardır. Her açıdan başarılı bir işe alım süreci sonunda işe başlayan birini düşünün. İşe başladığında işe ve işyerine bağlı biriyle etkileşime girerse olumlu algıları sürer. Tam tersi durumda ise olumsuz etkilenir. Çalışan deneyimi tasarımınız ne kadar mükemmel olursa olsun bağsız çalışanlar diğerlerini etkiler ve sürece zarar verirler.
İşte bu yüzden çalışan bağlılığı ve çalışan deneyimi hem ayrı ayrı hem de birbirini bütünler kavramlar olarak ele alınmalıdır.
Özetlemek gerekirse:
- Çalışan deneyimi ile ilgili tüm bileşenler bir araya gelir ve bir duygu oluşturur. Bağlılık işte bu duygudur.
- Başka bir deyişle çalışan bağlılığı bir sonuçtur. Çalışanların şirketlerini ne kadar benimsediğinin, kendileriyle ne kadar özdeşleştirdiğinin, işin içinde ve geleceğinde kendilerine bir yer bulduklarının işaretidir.
- Harika bir çalışan deneyimi yaratmak istiyorsanız kendinize çalışan bağlılığı yaratmayı hedef edinmelisiniz.
- Çalışan deneyimi yüksek çalışan bağlılığının kilidini açan koşulları yaratır. Bir çalışanın günlük çalışma ortamına, kültürüne ve amaç duygusuna ilişkin algısını şekillendirir ve bu da onların bağlılık düzeylerini etkiler.
- Çalışan deneyimi girdi, çalışan bağlılığı ise çıktıdır.
- Çalışanlarınıza ne kadar iyi bir deneyim sunarsanız, bağlılık düzeylerinin artmasını o kadar sağlarsınız.
- Çalışan deneyimi, çalışanı işyerinde nasıl hissettirdiğinizdir. Çalışan bağlılığı ise çalışanın bu çabalarınıza nasıl bir tepki verdiğidir.