Hepimiz takdir görmek istiyoruz. En küçüğümüzden en büyüğümüze kadar… Fakat konu iş dünyası ve çalışanlar olduğunda takdir görmek ve takdir göstermek, duygusal bir ihtiyaçtan fazlası halini alıyor. Çalışan takdiri işverenlere, önce bağlılık, sonra performans artışı, verimlilik ve nihayetinde karlılık olarak geri dönüyor.
Kısacası, hemen hemen hiç maliyeti olmayan bir yatırım yapıyor ve para kazınıyorsunuz.
Takdirin iki yönü
Şirketin içinde çalışanların görünür olmalarına ve takdir görmelerine yönelik programlar tasarlanabilir. Fakat takdir kültürü oluşturmak ve her çalışanın kendisini değerli hissetmesini sağlamak daha uzun soluklu bir değişim gerektirir. Çalışan bağlılığının tüm zamanlardaki en önemli itici güçlerinden biri olan takdirin iki yönlü faydası var. İlki, sık sık tekrarladığımız gibi çalışanın yaptıklarından dolayı takdir edilmesi onun sadece kendini iyi hissetmesini sağlamıyor, daha iyisini yapma isteği duymasına neden oluyor. Uzmanlar takdir edenin de işyerindeki olumlu duyguların sürekliliğini sağlayarak kendisini iyi hissettiğini ve işyeri atmosferinin pozitif titreşimlerle dolduğunu iddia ediyorlar.
Kim kimi takdir etmeli?
Takdir sadece yukarıdan aşağı işleyen bir süreç değil ve sadece yönetim takımlarının sorumluluğunda değil. Yönetim takımları takdir kültürünün yerleşmesinde çok etkili fakat takdirin farklı boyutları da var. Çalışma arkadaşlarının birbirini takdir etmesi, şirket çalışanlarının tedarikçileri takdir etmesi, müşterilerin takdiri hatta çalışanların yönetim takımlarını takdiri gibi…
Şu anda odak konumuz çalışanın işine olan istekli katılımını ölçmek ve artırmaya çalışmak olduğu için, yönetim takımlarının sorumluluklarına öncelik vereceğiz.
Takdir refahı da destekliyor
Bilim insanları takdirin beyin fonksiyonlarını da etkilediğini savunuyorlar. Yemek yeme ve uyuma gibi temel vücut fonksiyonlarını kontrol eden hipotalamus ve salgılanan dopamin, duyulan şükrün duygusuyla çok ilgili görünüyor. Bu duyguların tetiklenmesi ise çalışanın hem işyerinde hem de özel yaşamda daha iyi hissetmesi ve iyi olmasını sağlıyor. Bir bakıma takdir ve minnettarlık gibi olumlu duyguları artırarak, çalışan esenliği -wellbeing- destekleniyor. İyi duyguları, insanların fiziksel sağlıklarını olumlu etkiliyor, daha iyi uyumaya destek oluyor, metabolizma hızını dengeliyor ve hepsinden önemlisi stres düzeyini azaltıyor. Tüm bunlar iş sonuçlarını doğrudan doğruya etkiliyor.
Çalışanların işe istekli katımını artıran iki önemli faktör olan esenlik ve takdirin birbirleriyle böyle bir ilişkisi var. Çalışan esenliğine yönelik programlarınızı inşa ederken belki de önce şirketinizdeki takdir kültürünü sorgulamalısınız.
Takdir görmek ekip performansına da etkili
Çalışanın işveren tarafından tanınması ve takdir görmesi, moral ve motivasyon üzerinde olumlu etkiler yaparken doğal olarak ekip performansını da iyileştiriyor. Burada da çalışan bağlılığının bir başka itici gücü olan adalet devreye giriyor. Takdir kültürü DNA’larına işlemiş kültürlerin tanımadığı bir başka sorun ortaya çıkıyor: Belirli insanların hep takdir görmesi.
Lider ve yöneticilerin takdirin eşit ve doğru dağılımı ile ilgili dikkatli olmaları gerekiyor. Çünkü dengesiz biçimde sürekli yapılan takdir, ekibin diğer üyelerinin kendilerini kötü hissetmesine ve bağlılıklarının kopmasına neden oluyor.
Ekonomik bir yatırım olarak takdir
Çalışan devir hızı yüksek olan şirketlerin kayıplarını -maddi ve manevi- düşünülenden daha fazla. Takdir kültürünü yaygınlaştırmak ve çalışanların çalışmalarına yönelik tutarlı takdir mekanizmalarının maliyeti ise çok düşük. Öte yandan, kötü tasarlanan ve kötü uygulanan bir takdir programı ciddi sonuçlar getirebilir.
Özetleyecek olursak:
Çalışanların moral ve motivasyonu şirket karlılığının çok önemli bir unsurudur. Daha yüksek moral, üretkenlik, yaratıcılık, süreçlerde iyileşme ve iyi sonuçlar getirir. Takdir göstermek, çalışmalarından duyulan memnuniyeti farklı şekillerde ortaya koymak ise çalışanın moralini artırmanın en kısa ve temel yollarından biridir.
Harika işlerin farkına vararak ve bunu göstererek, harika bir şirket olma yolunda güvenle ilerleyebilirsiniz 🙂